Ortodonti (Diş Teli) Tedavisi

Ortodonti kelimesi; Yunanca iki kelimenin; düz anlamına gelen “orthos” ile diş
anlamına gelen “odontos” sözcüklerinin birleşmesi sonucu oluşmuştur. Ortodonti,
dişlerin ve çene kemiklerinin birbirleriyle olan ilişkilerini inceleyen, diş hekimliğinin en
eski uzmanlık dalıdır.

Ortodontik bozukluk dişlerin ve/veya alt ve üst çenenin birbirleriyle olan
ilişkilerindeki uyumsuzluk sonucu meydana gelmektedir. Ortodontik tedavi, her yaşta
uygulanabilmektedir ancak bütün hastalıklarda olduğu gibi ortodontik bozukluklarda
da erken teşhis ve tedavi büyük önem taşımaktadır. Büyüme döneminde uygulanan
aparey ve aygıtlarla alt ve üst çene arasındaki iskeletsel bozukluklar
düzeltilebilmekteyken, ileri yaşlarda bu bozukluklar sadece cerrahi yöntemlerle
düzeltilebilmektedir.
Ortodontik tedavinin asıl hedefleri;

✓ Çiğneme fonksiyonunun düzeltilmesi,
✓ Konuşma fonksiyonunun düzeltilmesi,
✓ Ağız hijyeninin daha iyi sağlanmasına yardımcı olunması,
✓ Estetiğin sağlanması
✓ Hastanın toplum içinde kendine olan güvenini arttırarak psikolojik
destek sağlamaktır.

Ortodonti ayrıca, kulak-burun-boğaz uzmanları ile birlikte çalışarak hastanın
burun solunumu yapabilmesine yardımcı olabilmektedir. Plastik cerrahlar ve çene
cerrahları ile de erişkin hastalarda iskeletsel sorunların çözümünde, dudak-damak
yarıklı bebeklerin ve çocukların tedavisinde ortak çalışmaktadır.

Ortodontik problemle ilk karşılaşıldığında veya şüphelenildiğinde
ortodontiste başvurulmalıdır. Çocukların ortodontistle ilk tanışma yaşı 6-7
yaşlarında olmalıdır. Ayrıca,

✓ Ağızdan nefes alan veya geniz eti problemi olan,
✓ Uzun süre emzik kullanmış olan,
✓ Parmak emme alışkanlığı olan,
✓ Dudak-damak yarığı olan,
✓ Çene-yüz bölgesine travma almış olan,
✓ Ailesinde alt ve üst çenesinde iskeletsel problem varsa,
✓ Üst ön dişleri çok ilerideyse (çocuklar düştüğünde ön dişlerin kırılma
olasılığı çok fazladır.)
✓ Süt dişleri erken yaşta çekilmişse mutlaka ortodontiste muayene
olunmalıdır.
Daha çok çapraşık dişlerin düzeltilmesi olarak bilinen ortodontik tedavide
çeşitli tedavi teknikleri kullanılır. Var olan soruna göre; ağız dışından uygulanan
aygıtlar, hareketli apareyler, fonksiyonel apareyler ve sabit apareyler ile tedaviler
yapılabilmektedir. Alt veya üst çenenin yetersiz gelişimi ve aşırı gelişimi için
fonksiyonel apareyler denilen çenelerin belirli bir yöne doğru gelişmesine yardımcı
olan araçlar büyüme-gelişim döneminde kullanılır. Ortodontik tedavide daha geniş
bir yer tutan sabit apareyler ise, dişlere yapıştırılan ve braket diye adlandırılan
araçlar ve teller aracılığıyla yapılır. Fazla karmaşık olmayan ortodontik sorunlar,
hasta tarafından takılıp çıkarılabilen hareketli apareyler ile tedavi edilebilmektedir.

Ortodonti hastalarının çoğu dişlerindeki çapraşıklıktan kaynaklanan estetik
kaygılarla kliniklere başvurmaktadırlar ve ortodontik tedavi süreci için de yine
estetik kaygılar taşımaktadırlar. Ancak günümüzde kullanılan materyallerin her
geçen gün gelişmesiyle tedavi esnasındaki estetik kaygılar giderilebilmektedir. Son
dönemlerde kullanımı oldukça yaygınlaşan diş rengindeki estetik braket
sistemleriyle ortodontik apareylerin görünümü minimuma indirilmiştir. Ayrıca
dişlerin dil tarafına yerleştirilen braket sistemleri de braketlerin önden görülmesini
ve dolayısıyla estetik kaygıları tamamen ortadan kaldırmıştır. Dişlerde bulunan
hafif bozukluklar ise günümüzde kullanımı gittikçe yaygınlaşan şeffaf plaklar ile
düzeltilebilmekte ve hastanın estetik kaygıları ortadan kaldırılabilmektedir.